Nederlandse Kastelenstichting - kenniscentrum voor kasteel en buitenplaatsNederlandse Kastelenstichting - kenniscentrum voor kasteel en buitenplaatsNederlandse Kastelenstichting - kenniscentrum voor kasteel en buitenplaats

G.L. Hasseleij Kirchner

(1860 - 1935), "Ons Eigen Land rond de Eeuwwisseling"

Ons Eigen Land rond de Eeuwwisseling: In 1883 werd de Algemene Nederlandsche Wielrijders Bond opgericht, de ANWB, met G.A. Pos als een van zijn pioniers ("Duizenden bracht hij tot de natuur. Den Nederlanders deed hij Neerlands schoonheid kennen, waarderen en liefhebben." staat op de Posbank, de door de ANWB in 1918 te zijner ere aan het Nationaa ... lees meer

Ons Eigen Land rond de Eeuwwisseling: In 1883 werd de Algemene Nederlandsche Wielrijders Bond opgericht, de ANWB, met G.A. Pos als een van zijn pioniers ("Duizenden bracht hij tot de natuur. Den Nederlanders deed hij Neerlands schoonheid kennen, waarderen en liefhebben." staat op de Posbank, de door de ANWB in 1918 te zijner ere aan het Nationaal Park Veluwezoom geschonken halfronde stenen bank, waarnaar later het gehele gebied is vernoemd).


In 1908 vierde de ANWB zijn 25-jarig bestaan, hetgeen een uitgelezen reden was voor een serie van vier jubileumboeken: «Ons Eigen Land», samengesteld door G.A. Pos (2e voorzitter) en G.L.Hasseleij Kirchner.


I. Tusschen Amsterdam en Arnhem [tekst: Jan Feith]


II. Tusschen de Zeeën en achter het Duin [tekst: Frans Nettscher]


III.Van de Geldersche Heuvelen, Bosschen en Heiden, naar het Land van de weide Vlakten [tekst: Henri Meijer]


IV. Ons Deltaland [tekst: G.F.Haspels] en Van de Zuidelijke Zandvlakten en Heuvelrijen [tekst: Dr. Felix Rutten].


De gedenkboeken bevatten naast de tekst honderden foto’s uit het eind van de 19e eeuw en het begin van de 20e, en hadden eigenlijk hetzelfde thema als in de 18e eeuw reeds Ludolf Smids, Abraham Rademaker, en uit de 19e eeuw Robidé van der Aa en Jacob van Lennep: een platenalbum van de meest memorabele gebouwen en uitzichten, in een poging datgene vast te leggen dat onherroepelijk zal vergaan of intussen al vergaan is.


De foto’s waren afkomstig van een grote rij fotografen, waaronder de hiervoor genoemde G.L. Hasseleij Kirchner. Deze had immers sinds 1889 een collectie opgebouwd van foto’s van allerlei activiteiten, sfeerbeelden, enzovoort, die hij op zijn fotografische weg was tegengekomen: kastelen, buitenplaatsen, villa’s, zeilwedstrijden op het Spaarne, en op de Zuiderzee, fietswedstrijden, en zo veel meer als in 450 glasnegatieven valt samen te vatten. In 1909 verscheen een tweede druk, en in 1978 een compilatie van het fotografisch materiaal, bij Uitgeverij J.N. Voorhoeve, Den Haag, onder de titel «Ons Eigen Land rond de Eeuwwisseling».


George Lodewijk Hasseleij Kirchner werd geboren op 25 juni 1860 in Amsterdam, trouwde met Diederica Wilhelmina Margaretha Pos (1872 - 1942), en overleed in Baarn op 20 juni 1935. In zijn vrije tijd was hij een enthousiast fotograaf. Zijn kleindochter, Mevr. L.W.M. Sirtema van Grovestins - Hasseleij Kirchner, haalde in 2004 in een brief aan de N.K.S. de herinnering op van haar vader, «dat hij [= haar grootvader] een verwoed amateur fotograaf was. Hij trok er vaak op uit met fiets en apparatuur». En dat moet niet worden onderschat. De fototoestellen aan het einde van de 19e eeuw waren stevige toestellen, met een stevig statief, met een stevige tas met toebehoren, zoals de glasplaten met een lichtgevoelige emulsielaag, per stuk verpakt in een lichtdichte metalen doos. Bij zijn overlijden in 1935 vervielen de glasnegatieven aan zijn zoon Heinrich Julius (1898 - 1982), getrouwd met Wilhelmina Maria Theodora Barones Van Ittersum (1912 - 1975). Deze glasnegatieven waren opgeborgen in drie eikenhouten kisten, elk goed voor 152 negatieven, en hadden in het algemeen de tand des tijds goed doorstaan. Toen Heinrich Julius in 1976 verhuisde, werden de kisten, « daar deze daar zo’n prijs op stelde », meegegeven Jhr. A.E. Rutgers van Rozenburg. Bij deze vriend van Julius schoonzoon Mr. J.G.A. Sirtema van Grovestins (de echtgenoot van de hierboven genoemde kleindochter), hebben de kisten met negatieven nog tot 2004 verwijld, toen Rutgers van Rozenburg ze schonk aan de Nederlandse Kastelenstichting. En dat kwam in 2004 in de opmaat naar het "Jaar van het Kasteel 2005" bijzonder goed van pas: fotomateriaal uit het einde van de 19e eeuw van een uitstekende kwaliteit! De bijgeleverde documentatie van George Lodewijk bestaat uit drie dubbel-folio’s: elk vier pagina’s waarin per foto - in een bij tijd en wijle kalligrafisch aandoend handschrift - informatie staat over het object, het merk van de gebruikte plaat, de datum, het jaar, zelfs de tijd (’11 1/2 vm’, ’4 nm’, enz.), en in kolom ’bemerkingen’ notities over het weer, e.d. Zie hiertoe de PDF-bestanden Lijst 1, Lijst 2, dan wel Lijst 3. Uit deze documentatie blijkt dat de drie kisten een schat van 449 glasnegatieven hebben bevat. De eerste glasplaat uit 1889, kist I en II elk vol met 152 stuks, de lijst van de derde kist stopt bij 145, een negatief uit 1915. Volgens de kleindochter bleek er zelf ook nog een vierde - lege - kist te zijn ( die in de documentatie niet voorkomt). Hasseleij Kirchner heeft in de periode maart 1889 - juli 1915 dus minstens zo’n 450 foto’s gemaakt. Er zitten gaten in de rijen negatieven, er zijn er ongetwijfeld enkele gebroken, sommige bleken niet goed gefixeerd, de kleindochter meldde dat ze er twee heeft, doch wat in de eikenhouten kisten de periode van ruim 100 jaar heeft overleefd is het meer dan waard om hier te worden getoond.

×








































































































NKS | Klooster OLV Ter Eem | Daam Fockemalaan 22, 3818 KG Amersfoort | T 033 51 00 577 | E | KvK nr.: 41149488