Huis Nienoord

In het wit/geelgepleisterde huis Nienoord is sinds 1958 het Nationaal Rijtuigmuseum gevestigd. De naam slaat op het feit, dat de familie Van Ewsum aanvankelijk op het huis Den Oord woonde en in 1524 op deze plek een nieuw `Oord` stichtte.
Het borgterrein is omringd door een brede gracht. De voorgevel is uit het water opgetrokken en rust op oude fundamenten en muurresten.

In 1524 liet Wigbold van Ewsum de Nienoord bouwen. Het huis bleef tot 1643 bijna doorlopend in de familie, tot het via huwelijk in handen kwam van de Oostfriese familie Van Inn- en Kniphausen. Het huis dat zij kochten, was in 1584 al deels verwoest geweest en in 1607 gerestaureerd. De nieuwe eigenaren moesten meemaken dat in 1672 hun nieuwe bezit door Munsterse soldaten werd ingenomen. Dat is nooit erg bevorderlijk voor het interieur. Een halve eeuw later bestond het huis uit een rechthoekige complex met dienstgebouwen om een binnenplaats, omringd door een gracht. Het hoofdgebouw was een langgerekte vleugel aan de westzijde van het terrein. Het feit dat vensters en muurankers niet op dezelfde hoogte zitten, lijkt te wijzen op verschillende vloerniveaus en dus verschillende bouwperioden. Aan de zuidwestkant lag een ommuurde symmetrisch aangelegde tuin. De laatste Van Inn- en Kniphausen, Ferdinand, woonde tot zijn dood in 1884 op de borg. Dat moet geen pretje geweest zijn want bij een brand in 1846 waren zowel de oranjerie als een deel van het woonhuis verwoest. Toen het huis vererfde naar Johan van Panhuys, liet deze dan ook een deels nieuw gebouw optrekken. Rond 1900 is dit met een toren in neorenaissance stijl vergroot. Deze gewezen burgemeester en commissaris van de Koningin kwam met vrouw, zoon en schoondochter bij een ongeval om het leven. ×