Kasteel Helmond

Maria van Leeuwen was een belangrijke vrouw: niet alleen was ze getrouwd geweest met Keizer Otto IV, maar na zijn dood hertrouwde ze met Willem, de graaf van Holland, die in 1222 overleed. Haar vader was niemand minder dan hertog Hendrik I van Brabant en met zo`n stamboom was het niet meer dan logisch dat ze een eigen kasteel bezat: kasteel Helmond. Dit was het oude kasteel te Helmond, dat ten westen van het huidige kasteel heeft gelegen.
Dit `nieuwe` kasteel Helmond is gebouwd in 1402. Dit kasteel was van Jan van Berlaer, heer van Helmond en een belangrijk man in het gevolg van de Brabantse hertogen. Een nazaat van Jan, met dezelfde achternaam, trouwde op 70-jarige leeftijd (en een week voor zijn dood) met zijn minnares, waardoor hun dochter Catharina het kasteel kon erven. Nu had Jan nog 18 bastaardkinderen maar de man van Catharina loste de mogelijke claims van andere kinderen op door flink in de beurs te tasten. Dat kon ook gemakkelijk, want de familie had behoorlijk was bezittingen in de omgeving.
In het midden van de zestiende eeuw noopte een brand tot reparatie: tegelijk werden er een nieuwe west- en noordgevel gebouwd. In de Tachtigjarige Oorlog werd het kasteel regelmatig aangevallen en belegerd, wat uiteraard tot schade leidde. Eigenaren in de zeventiende en achttiende eeuw woonden vaak niet in Helmond. In het kasteel verbleven slechts enkele bedienden. In 1781 werd dan ook tot verkoop overgegaan: de nieuwe eigenaar was een muntmeester uit Utrecht, die het interieur flink opknapte. Later opende hij een fabriek aan de Zuid-Willemsvaart. Zijn zoons en kleinzoons bleven in het kasteel wonen, tot in 1900 een poging tot verkoop werd gedaan. Pas twintig jaar later werd Helmond verkocht, aan de gemeente. Lange tijd was het in gebruik als raadhuis, nu is het ingericht als museum.×