In december van dit jaar verschijnt een speciaal boek over herbestemming van kastelen en buitenplaatsen. Waarom dit boek?
Op dit ogenblik kent Nederland ongeveer 1.000 kastelen en buitenplaatsen. Dat is minder dan een kwart van wat er ooit in ons land gestaan heeft. Onze erfenis aan kastelen en buitenplaatsen is nog altijd indrukwekkend, maar min of meer toevallig tot stand gekomen. Huizen zijn verdwenen door oorlogen, armoede, ruimtelijke ingrepen, rampen of geplande afbraak, maar zonder overkoepelend beleid of vooropgezet plan. Onze aanname is dat ongeveer een derde van deze kastelen en buitenplaatsen in particulier bezit zijn en dat minder dan de helft daarvan nog particulier bewoond wordt. Hoe worden de overige twee derde dan gebruikt?
Deze gebouwen hebben veelal een andere bestemming gekregen. De NKS heeft in de afgelopen acht jaar diverse deelonderzoeken naar herbestemming van nog bestaande kastelen en buitenplaatsen uitgevoerd. Deze deelonderzoeken zijn, onder redactie van dr. Fred Vogelzang, samengebracht in het boek over herbestemming. We signaleren verschillende categorieën van herbestemming namelijk als religieuze- of GGZ-instelling, gemeentehuis, horeca, stadspark, museum, ruïne, kantoor of educatieve instelling. Elke categorie heeft een eigen hoofdstuk met een inleiding waarin de algemene problematiek wordt beschreven gevolgd door vier cases, waarop specifiek op de herbestemming van het object wordt ingegaan.
Het boek is een publiekvriendelijke uitgave van wetenschappelijk onderzoek, om een zo breed mogelijk publiek te bereiken. Uitgevoerd in full colour met veel beeldmateriaal.
Uit het onderzoek blijkt dat kastelen en buitenplaatsen het beste bewaard blijven als ze een bestemming hebben. Gebruik – en hergebruik – is daarmee een belangrijke voorwaarde voor instandhouding. Maar hergebruik kan het monument ook aantasten. Ook zijn veel van deze herbestemmingen niet zeker of permanent. Door toenemende kosten voor onderhoud en het niet kunnen vinden van huurders, bijvoorbeeld bij buitenplaatsen die als gemeentehuis in gebruik zijn, dreigt opnieuw leegstand. In het boek is ook een tabel opgenomen met een inventarisatie van kastelen en buitenplaatsen met hun nieuwe bestemming. Dit boek laat zien over hoeveel objecten het gaat en wat de ervaringen met verschillende type herbestemmingen zijn. Het geeft inzicht in wat (langdurige) herbestemming betekent voor dit erfgoed. Kortom het is een onmisbaar boek voor het erfgoedveld.
Het boek gaat € 14,95 kosten.
Deze publicatie is mede tot stand gekomen met steun van:
