Lauswolt

De familie Lauswolt werd in de zeventiende eeuw rijk in de textielhandel en kocht een landgoed aan, waar twee boerderijen stonden. Eén van die boerderijen bestaat nog steeds en wordt bewoond door een beroemde Nederlandse acteur. De andere boerderij heeft plaats gemaakt voor een groot classicistisch landhuis.

Dat landhuis is gebouwd door de zoon van de gewezen marineofficier en latere burgemeester Jan Anne Lycklama à Nijeholt. Lauswolt was via zijn vrouw, een Van Eysinga, die het van haar vader had geërfd, in de familie gekomen. De zoon van Jan Anne, Augustinus, gaf de beroemde architect Samuel van Lunteren opdracht om op zijn nieuwe bezit een herenhuis met stal en koetshuis te bouwen, dat door een groot park omringd zouden worden. Tijdens de bouw besloot Augustinus het huis met een extra verdieping uit te breiden. In het park verrezen bovendien een tuinmanswoning en een grote kas. Drie jaar later was de representatieve buitenplaats klaar.
Erg lang genoot de familie niet van hun nieuwe bezit. Na de geboorte van dochter Ypkjen verhuisden de Lycklama`s naar Den Haag en deed Lauswolt alleen nog dienst als zomerverblijf. De directe familieband met het huis werd doorgesneden toen Augustinus de hele zaak in 1878 aan een neef overdeed. De nieuwe eigenaar had een zoon en een dochter, maar de zoon kwam jong om het leven door een auto-ongeluk. Dochter Adriana erfde het huis in 1928 en liet het moderniseren. Er kwam een nieuwe serre aan het huis en het oude koetshuis werd tot garage omgebouwd. Adriana trad in het huwelijk met Jan Bieruma-Oosting, maar deze pleegde in het huis zelfmoord en ligt begraven bij de dorpskerk. De kinderen van Adriana verkochten het huis dat nu dienst doet als hotel.×