Fraeylemaborg

Op een eiland in het water staat de U-vormige Fraeylemaborg, waarvan de beide naar voren springende vleugels wit zijn gepleisterd. Hoog boven alles steekt de toren uit, die net niet in het midden staat. Op het voorplein staan het koetshuis en het schathuis, waarin vroeger het vee werd gestald. Het is nu een horecagelegenheid.

Ergens voor 1300 werd een eenvoudig steenhuis neergezet, waarschijnlijk op de plek van de huidige keuken, die nog enorm dikke muren heeft. Later kwam er voor het steenhuis een korte aanbouw en werd het huis zelf verlengd. Dit had ongeveer het formaat van het huidige langwerpige huis, maar toen begin zestiende eeuw Remmelt Fraylma eigenaar werd, transformeerde het steenhuis in een heuse borg. Het huis werd een statussymbool voor deze belangrijke hoofdeling en dat betekende een toren voor het huis en nog meer uitbreidingen. Ook de zoon en kleindochter van Remmelt lieten het huis verder verfraaien, maar ook grachten graven en weermuren bouwen. Dat betekent dat de borg nog echt een militaire functie vervulde. In 1680 kocht Henric Piccardt de borg. Hij was goed bevriend met stadhouder Willem III, van wie hij zelfs het geld voor de aankoop leende. Hij verhoogde de toren (status!) en liet een grote zaal bouwen. Achter het huis werd een geometrische tuin aangelegd met een lange as en aan weerszijde symmetrische perken en boompartijen. Piccardt gebruikte de Fraeylemaborg als uitvalsbasis voor jachtpartijen. De nazaten van Piccardt waren uit geldgebrek gedwongen de borg te verkopen. De nieuwe eigenaar, De Sandra Veldtman die een belangrijke provinciale bestuurder was, verbouwde het huis zodanig, dat de oude aanbouwen achter strakkere gevels en doorlopende daken kwamen te liggen en voegde luxueuze elementen toe, zodat het huis een nog imposantere indruk maakte. De tuin werd gewijzigd in een Engelse aanleg. In grote lijnen is zijn creatie nog steeds te bewonderen.
×